2025

Աղսուի շրջանի Գյուրդաշեն գյուղը

Աղսուի շրջանի Գյուրդաշեն (Գյուրդա շեն) գյուղը գտնվում էր հայաբնակ Հղնար գյուղից 3 կմ հյուսիս-արևմուտք և հանդիսանում էր երկրամասի հայկական պատմական բնակավայրերից մեկը:

19-րդ դարի կեսերին Գյուրդաշենը բացառապես հայաբնակ է եղել և ունեցել է 17 տուն հայ բնակչություն: Նշանավոր տեղագիր Մակար եպիսկոպոս Բարխուտարյանցի այցելության ժամանակ` 1888 թվականին, գյուղն ունեցել է 30 տուն հայ բնակչություն` 151 բնակչով: 1914 թվականին Գյուրդաշենն ունեցել է 189 բնակիչ:

Գյուղի բնակչությունը մեծապես տուժել է 1918–1919 թվականների իրադարձությունների ժամանակ:

1986 թվականին Գյուրդաշեն գյուղն ամբողջությամբ հայաբնակ էր և ուներ 42 բնակիչ: Գյուղի բնակիչները բռնագաղթել են 1988 թվականին:

Գյուրդաշենի հարավ-արևմտյան կողմում է գտնվել հին հայկական գերեզմանոցը` մեծաթիվ անարձանագիր տապանաքարերով: Հուշարձանագետ Սամվել Կարապետյանը հրատարակել է այդտեղ գտնվող 16-րդ դարի մի տապանաքարի եռատող արձանագրությունը.

«Թվին ՋՂԶ (1547)

Այս է հանգիստ

Աղայ Պայանտիր պաշխ»:

Այս տապանաքարի հարևանությամբ պահպանված է եղել մեկ այլ տապանաքար ևս` հետևյալ արձանագրությամբ.

«Այս է հանգիստ Բսիշոյ, ով

որ կարդա յաղաւթս յիշէցէք»:

Գյուղն այժմ կոչվում է Գյուրդա (ադրբ.՝ Girdə կամ Girde) և բնակեցված է ադրբեջանցիներով:

Գրականություն՝

Բարխուտարեանց Մ., Աղուանից երկիր եւ դրացիք: Արցախ, Երեւան, 1999:

Կարապետյան Ս., Բուն Աղվանքի հայերեն վիմագրերը, Երևան, 1997:

Բաժանորդագրվեք մեր ալիքին Telegram-ում