2025
2025
2025-08-25
Kiçik Gandzak Şərqi Zaqafqaziyanın erməni kəndlərindən biri idi. Kənd adı həm də Avetaranu-Gandzak və ya Bala-Gandzak variantlarında tanınırdı.
Kiçik Gandzakın sakinləri buraya Böyük Gandzak kəndindən 1850-ci illərdə köçüblər.
1861-ci ildə kənddə 18 ev erməni əhalisi, 1886-cı ildə isə 29 ev-146 nəfər erməni əhalisi yaşayırdı. 1897-ci ildə Kiçik Gandzakda 144 erməni, 1908-ci ildə isə 150 erməni olub. 1909-cu ilin məlumatlarına görə, kəndin erməni əhalisi 40 ev-299 nəfər idi. 1914-cü ildə kənddə 210 sakin yaşayırdı.
Kiçik Gandzakda kilsə və məktəb yox idi.
1918-ci ilin yayında bölgəyə daxil olan türk qoşunları və onlara qoşulan tatar qüvvələri erməni kəndlərini, o cümlədən, Kiçik Gandzakı dağıdıblar. Kəndin əhalisi qırğına məruz qalıb.
Azərbaycanda sovet hakimiyyəti qurulduqdan sonra canlarını qurtaran Kiçik gandzaklılar bir daha kəndə qayıtmadılar.
1985-ci ildə Samvel Karapetyanın yaşayış məntəqəsinə səfəri zamanı, kəndin qəbiristanlığı qorunub saxlanılırdı. 40-50 düzbucaqlı kitabəli qəbir daşları 19-cu əsrin ikinci yarısına və 20-ci əsrin əvvəllərinə aid idi.
Kiçik Gandzak yaşayış məntəqəsi hazırki İsmayıllı rayon mərkəzindən 8.8 km şimal-qərbdə yerləşir.
Ədəbiyyat
Karapetyan S., Albaniyanın özü, 1-ci hissə, Yerevan, 2024-cü il, s. 198.
Mesrop arxyepiskop Smbatyan Saqiyanın (Günəşli) Surb Stepanos monastırının və Şamaxı yeparxiyasına daxil olan digər şəhər və kəndlərdəki monastırların və ziyarətgahların təsviri, Tiflis, 1896-cı il, s. 139.