2025
Ağdaş rayonunun Nemitapat (Neymetapat) kəndi eyni adlı rayon mərkəzindən təxminən 18 km qərbdə yerləşir. 19-cu əsrdə Ərəş qəzasında eyni adlı iki kənd var idi-tatar və erməni. Kənd həm də Hayi və yə Erməni Nemitapat və Məmidabad adlandırılırdı. Erməni Nemitapat kəndi tatar yaşayış məntəqələri ilə əhatə olunmuşdu və bölgənin ermənilərin yaşadığı digər kəndlərlə əlaqəsi kəsilmişdi.
1839-cu ildə Nemitapat kəndində 26 ev erməni əhalisi olub, 1853-cü ildə isə -241.
1914-cü ildə Nemitapatda yalnız ermənilər yaşayırdı və 609 sakin olub.
Nemitapat kəndinin əhalisi 1918-ci ildə türk qoşunlarının və müsavat üzvlərinin hücumu zamanı çox zərər cəkmiş, lakin qırğınlardan sağ çıxan kəndlilər qayıdaraq öz yaşayış məntəqələrini yenidən qurublar. 1954-cü ilə qədər kənddə həm də erməni məktəbi fəaliyyət göstərib. Həmin ildə kənddə erməni əhalisi ilə 70-ə yaxın ev olub. 1954-cü ildən sonra kəndin əhalisi Ermənistan Sovet Sosialist Respublikasına köçərək Yerevanın Nor Areş (Yeni Ərəş) məhəlləsində məskunlaşıb. Artıq azərbaycanlıların məskunlaşdığı kənddə 1988-ci ildə yalnız bir erməni ailə qalmışdır.
Nemitapat kəndində Surb (Müqəddəs) Astvatsatsin kilsəsi olub, yuxarıdakı qorunub saxlanılmamış. 1987-ci ildə orta əsr memarlığı üzrə mütəxəssisi Samel Karapetyanın ziyarəti zamanı kilsənin ətrafındakı qəbiristanlığında ermənicə kitabələri ilə 19-cu əsrə aid çoxlu qəbir daşları qorunub saxlanılırdı. Orta əsr memarlığı üzrə mütəxəssisi bunlardan meğrli doktor Stepan Ter-Zakaryantsın qəbir daşının kitabəsini nəşr edib.
“Bu qəbir daşı erkən ölən Meğrinin kəndlisi
Doktor Stepan Ter-Zakaryants Azad oğluya aiddir.
1860-cı ilin avgust ayının 10-da anadan olub
1889-cu ildə 29 yaşında vəfat etmişdir.
Mərhum olan Tiflis real məktəbini bitirdikdən sonra 1881-ci ilin mart ayının 10-da
Parisdə tibb universitetinə daxil olur
1886-cı ildə bitirərək... alır
1889-cu ildə Ağdaş ...a qardaşlarının yanına qayıdır
Mamatapat kəndində vəfat etmiş və dəfn edilmişdir”.
Hazırda kənd Nemətabad adlanır və azərbaycanlılar yaşayır.
Ədəbiyyat
Barxudaryants M. Albaniya ölkəsi və qonşuları. Artsax, Yerevan, 1999-cu il.
Karapetyan S. Albaniyanın erməni litoqrafiyaları, Yerevan, 1997-ci il.
Karapetyan S., Albaniyanın özü, 1-ci hissə, Yerevan, 2024-cü il.