2025
7-ci əsr erməni tarixçisi Movses Kağankatvatsinin “Alban tarixi” əsərində şair Davdax və onun “Böyük şahzadə Cavanşirin ölümünə mətəm” poeması haqqında məlumatlar qorunub saxlanılmişdır. Dəvdək Partavda (Bərdə) Sasani farsəsilli Mehranilər sülaləsindən olan Şahzadə Cavanşirin sarayında yaşamışdır.
Azərbaycan “elmi məntiqinə” görə, “mərsiyə” alban dillərindən biri olan qarqar dilində yazılmış, sonra isə erməni dilinə tərcümə olunmuş, “alban ədəbiyyatının bir nümunəsidir”. Azərbaycanlılar özlərini albanların varisləri hesab edirlər. Onlar alban olduğundan həm şairi, həm də şeirin qəhrəmanı Cavanşiri “azərbaycanlı” kimi təqdim edirlər.
7-ci əsrin erməni şairi Davdax və Albaniya şahzadəsi, Erməni Apostol Kilsəsinin davamçısı Cavanşir 20-ci əsrdə Azərbaycan “tarixşünaslıq” fantaziyalarının “qəhrəmanlarına” çeviriləcəklərini heç təsəvvür edə bilməzdilər.