2025
2025
Atropatena krallığı e.ə. 4-cü əsrinin sonlarından eramızın 3-cü əsrinin əvvəllərinə qədər mövcud olmuşdur. O Urmiya gölünün cənub və şərqindəki ərazilərini əhatə edirdi. Dövlət Əhəməni şöhrətli Atropatın (e.ə. 4-cü əsr) adı ilə belə adlandırılırdı, yuxarıdakı qədim farsca “od saxlayan” deməkdir. Makedoniyalı İsgəndərin yürüşlərindən sonra, o Midiyanın şimal ərazilərinin, Kiçik Midiyanın hökmdarı olur. Sonradan Kiçik Midiyanın ərazisi onun adı ilə Atropatena adlandırılır (Ātur-pāta-akān, hərfi mənada “Atropata aid olan ərazilər” deməkdir).
Həmin toponim daha sonra, ərəb dövründə,ərəb dilinin təsiri ilə Adzərbaycana, sonradan da Azərbaycana çevrildi. 1918-ci ildə yeni yaradılmış Şərqi Qafqaz dövlətinin həmin adını daşıdığından, azərbaycan tarixşünaslığı yalnız buna əsaslanaraq, kimlik axtarışında olan yeni azərbaycanlı xalqını qədim İran dövləti ilə bağlamağa çalışır.
Yunan-Roma, İran mənbələrinə və ümumiyyətlə obyektiv tarixşünaslığının məlumatlarına görə Atropatenanın əhalisi İran əsilli və irandilli idi. Qədim dövrdə həmin ərazidə hər hansı türkdilli əhali yox idi.
İran mənşəli Atropat təsəvvür belə edə bilməzdi ki, minilliklərdən sonra o, 20-ci əsrdə meydana çıxan azərbaycanlıların milli kimliyinin formalaşmasının qəhrəmanı olacaqdı.