2025
2025
2024-10-16
11-ci əsrdə Qafqazın, Ermənistan yaylasının, Şimali İranın və Kiçik Asiyanın etnik, dil və mədəni mənzərəsində türk elementi yayır. Türklər köçəri həyat tərzi ilə həmin ərazilərə daxil oldular və muzdlu kimi müharibələrdə iştirak edirdilər. Türklərin daha əvvəl xatırlanması Abbasilər Xilafəti dövrünə aiddir, həmin dövrdə ərəb ordusuna cəlb edilmişdilər.
Türk tayfaları haqqında Mahmud Kaşğarinin "Divanü Lüğat-it-Türk" əsəri erkən bir qeyddir. Kaşğari 11-ci əsrdə yaşamış və yaradıcılıqla məşğul olmuş. Tarixçilər hesab edirlər ki, o “yerli, yəni türk mənşəli” müəllifdir, onun 7500 izahlı və tərcümə edilmiş söz hissəsindən ibarət əsəri türk dünyası haqqında mühüm məlumatlar çatdırır. Bu əsərdə Mahmud Kaşğari haqqında bir hədis (Mahmud peyğəmbərin hekayələri) var. “Tanrı dedi. “mənim ordum var, “türk” adlandırmışam və şərqdə yerləşdirmişəm. Hər hansı bir xalqa hirslənəndə onlara qarşı türkləri göndərirəm” ”.
Bu hədis oğuz-türk özünüdərkində “işğalçı, hücumçu” xarakterinin tarixən yayıldığı və təsdiqləndiyinin parlaq nümunəsidir.